ΕΚΘΕΣΗ ΕΡΓΩΝ ΤΟΥ Ν. ΧΑΤΖΗΚΥΡΙΑΚΟΥ-ΓΚΙΚΑ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΓΟΥΛΑΝΔΡΗ

Η τέχνη ενός επιφανούς Υδραίου και αληθινού κοσμοπολίτη, του Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα έχει την τιμητική της φέτος στην Ανδρο.


Ο Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας στο εργαστήριο του
Η γνώριμη, αρχοντική ομορφιά του νησιού -με εμφανώς λιγότερους επισκέπτες φέτος- συναντά το έργο ενός δημιουργού, που κατάφερε να ενώσει στην τέχνη του την αιγαιοπελαγίτικη τοπιογραφία, τους αρχαίους μύθους και την περιπλάνησή του στον κόσμο με τα πιο ρηξικέλευθα κινήματα της εποχής του.

Η έκθεση του Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα με τίτλο «Ενας συγχρονισμένος αιώνιος» εγκαινιάστηκε το απόγευμα του περασμένου Σαββάτου στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή στην Ανδρο.

Για πρώτη φορά

Περισσότερα από 100 εκθέματα, 71 ζωγραφικά, 21 σχέδια και δώδεκα γλυπτά -ορισμένα από τα έργα παρουσιάζονται, μάλιστα, πρώτη φορά στο κοινό- αποκαλύπτουν τις πυρετώδεις αναζητήσεις του Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα και τις ποικίλες επιρροές που δέχτηκε από τη δύναμη του κυβισμού, τη χρωματική ευαισθησία του φοβισμού, τη μουσικότητα του ορφισμού.

Η έκθεση δεν αναπτύσσεται χρονολογικά. Ακολουθεί τις διαθέσεις και τις βαθύτερες ανάγκες του καλλιτέχνη που αξιοποιούσε τα ερεθίσματα τόσο του πλάνητα βίου του όσο και της τέχνης του καιρού του. Είναι εμφανές ότι δεν έκλεινε οριστικά τους κύκλους των αναζητήσεών του. Επανερχόταν συχνά σε θέματα και ζητήματα που τον είχαν απασχολήσει στη νεότητά του ή σε άλλες εποχές.

Ενα αυστηρό πορτρέτο του πατέρα του καλλιτέχνη από το 1948 υποδέχεται τους επισκέπτες στην πρώτη αίθουσα. Η ένταση στο βλέμμα και γενικότερα η απόδοση της πατρικής προσωπογραφίας φέρει και τη σύγκρουση που υπήρχε στις μεταξύ τους σχέσεις. Η έκθεση ανοίγει ουσιαστικά με την κυβιστική περίοδο του Γκίκα. Σε αυτήν μπορούμε να διακρίνουμε το διαφορετικό τρόπο με τον οποίο ο καλλιτέχνης είχε δεχτεί τις επιρροές του κυβισμού.

Στους πίνακές του δεν αναγνωρίζεις την αυστηρότητα ή τη μουντάδα των χρωμάτων που κυριαρχεί στα κυβιστικά έργα του Πικάσο ή του Μπρακ. Το ζωηρό ελληνικό φως, η κίνηση, ο ρυθμός είναι στοιχεία που έχουν δώσει διαφορετική πνοή στο κυβιστικό σύμπαν του Γκίκα. Κορυφαία παραδείγματα είναι τα έργα «Οι στέγες του Παρισιού» του 1952 και το περίφημο «Περιστρεφόμενο τοπίο» του 1957, όπου μια απροσδιόριστη κυβιστική παράσταση μοιάζει να κινείται στη δίνη ενός αλλόκοτου ανεμοστρόβιλου.

Στις επόμενες ενότητες αναγνωρίζεται το ενδιαφέρον του καλλιτέχνη για τους εσωτερικούς χώρους, με το φως κυρίαρχο να δομεί συχνά με την παρουσία του το χώρο, ενώ μια ολόκληρη αίθουσα είναι αφιερωμένη στα γεωμετρικά, αυστηρά, σχέδιά του. Ο Γκίκας θεωρούσε το σχέδιο θεμελιώδες στοιχείο της ζωγραφικής. Υπήρξε, άλλωστε, δάσκαλος στην έδρα του ελεύθερου σχεδίου στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ από το 1941 έως το 1958. Στην ίδια ενότητα βλέπουμε και σχέδια πιο ελεύθερα και τοπία πιο μυστηριώδη, επηρεασμένα από την ιαπωνική τέχνη και τα ταξίδια του στην Απω Ανατολή.

Γλυπτά

Ξεχωριστή είναι η ενότητα με τα εκφραστικά γλυπτά του Γκίκα, εμπνευσμένα κυρίως από την αρχαία ελληνική μυθολογία. Ανάμεσά τους κυριαρχεί μια μπρούντζινη προτομή του Ομήρου, η γλυπτική παράσταση του Ηρακλή αντιμέτωπου με τη Λερναία Υδρα κ.ά. Η έκθεση κλείνει με πίνακες που απεικονίζουν σε διάφορες εποχές και τεχνοτροπίες τα περίφημα εργαστήρια του καλλιτέχνη ανά τον κόσμο: στο Παρίσι, στο Λονδίνο, στην Υδρα.

Για το έργο του Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα που «μας εκπλήσσει με την επινοητικότητα, την πολυμέρεια και το εύρος τής χωρίς φραγμούς και όρια αχαλίνωτης μορφοπλαστικής του φαντασίας» έκανε λόγο στα εγκαίνια της έκθεσης ο διευθυντής του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, Κυριάκος Κουτσομάλλης.

Ανάμεσα σε όσους βρέθηκαν στην Ανδρο ήταν η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα και ο διευθυντής του Μουσείου Μπενάκη Αγγελος Δεληβορριάς, επικεφαλής των δύο Ιδρυμάτων που συνέβαλαν με το δανεισμό έργων στην υλοποίηση της έκθεσης, η οποία θα μείνει ανοιχτή έως τις 25 Σεπτεμβρίου.

Τέλος, σε καλό δρόμο δείχνει να βρίσκεται η υλοποίηση του σχεδίου για τη δημιουργία του νέου Μουσείου του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή που θα στεγαστεί στο νεοκλασικό κτίριο της οδού Αγίου Σπυρίδωνος στο Παγκράτι. Εκεί θα φιλοξενηθεί μέρος από την πολύτιμη συλλογή του Ιδρύματος με έργα διεθνούς ενδιαφέροντος.

Οπως τόνισε ο Κ. Κουτσομάλλης έχουν γίνει οι απαραίτητες ενέργειες, ώστε μέχρι το τέλος του έτους να δοθεί η πολεοδομική άδεια και να ξεκινήσουν οι εργασίες. *

Πηγή: Enet.gr

Η τέχνη ενός επιφανούς Υδραίου και αληθινού κοσμοπολίτη, του Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα έχει την τιμητική της φέτος στην Ανδρο.

Ο Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας στο εργαστήριο του
Η γνώριμη, αρχοντική ομορφιά του νησιού -με εμφανώς λιγότερους επισκέπτες φέτος- συναντά το έργο ενός δημιουργού, που κατάφερε να ενώσει στην τέχνη του την αιγαιοπελαγίτικη τοπιογραφία, τους αρχαίους μύθους και την περιπλάνησή του στον κόσμο με τα πιο ρηξικέλευθα κινήματα της εποχής του.

Η έκθεση του Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα με τίτλο «Ενας συγχρονισμένος αιώνιος» εγκαινιάστηκε το απόγευμα του περασμένου Σαββάτου στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή στην Ανδρο.

Για πρώτη φορά

Περισσότερα από 100 εκθέματα, 71 ζωγραφικά, 21 σχέδια και δώδεκα γλυπτά -ορισμένα από τα έργα παρουσιάζονται, μάλιστα, πρώτη φορά στο κοινό- αποκαλύπτουν τις πυρετώδεις αναζητήσεις του Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα και τις ποικίλες επιρροές που δέχτηκε από τη δύναμη του κυβισμού, τη χρωματική ευαισθησία του φοβισμού, τη μουσικότητα του ορφισμού.

Η έκθεση δεν αναπτύσσεται χρονολογικά. Ακολουθεί τις διαθέσεις και τις βαθύτερες ανάγκες του καλλιτέχνη που αξιοποιούσε τα ερεθίσματα τόσο του πλάνητα βίου του όσο και της τέχνης του καιρού του. Είναι εμφανές ότι δεν έκλεινε οριστικά τους κύκλους των αναζητήσεών του. Επανερχόταν συχνά σε θέματα και ζητήματα που τον είχαν απασχολήσει στη νεότητά του ή σε άλλες εποχές.

Ενα αυστηρό πορτρέτο του πατέρα του καλλιτέχνη από το 1948 υποδέχεται τους επισκέπτες στην πρώτη αίθουσα. Η ένταση στο βλέμμα και γενικότερα η απόδοση της πατρικής προσωπογραφίας φέρει και τη σύγκρουση που υπήρχε στις μεταξύ τους σχέσεις. Η έκθεση ανοίγει ουσιαστικά με την κυβιστική περίοδο του Γκίκα. Σε αυτήν μπορούμε να διακρίνουμε το διαφορετικό τρόπο με τον οποίο ο καλλιτέχνης είχε δεχτεί τις επιρροές του κυβισμού.

Στους πίνακές του δεν αναγνωρίζεις την αυστηρότητα ή τη μουντάδα των χρωμάτων που κυριαρχεί στα κυβιστικά έργα του Πικάσο ή του Μπρακ. Το ζωηρό ελληνικό φως, η κίνηση, ο ρυθμός είναι στοιχεία που έχουν δώσει διαφορετική πνοή στο κυβιστικό σύμπαν του Γκίκα. Κορυφαία παραδείγματα είναι τα έργα «Οι στέγες του Παρισιού» του 1952 και το περίφημο «Περιστρεφόμενο τοπίο» του 1957, όπου μια απροσδιόριστη κυβιστική παράσταση μοιάζει να κινείται στη δίνη ενός αλλόκοτου ανεμοστρόβιλου.

Στις επόμενες ενότητες αναγνωρίζεται το ενδιαφέρον του καλλιτέχνη για τους εσωτερικούς χώρους, με το φως κυρίαρχο να δομεί συχνά με την παρουσία του το χώρο, ενώ μια ολόκληρη αίθουσα είναι αφιερωμένη στα γεωμετρικά, αυστηρά, σχέδιά του. Ο Γκίκας θεωρούσε το σχέδιο θεμελιώδες στοιχείο της ζωγραφικής. Υπήρξε, άλλωστε, δάσκαλος στην έδρα του ελεύθερου σχεδίου στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ από το 1941 έως το 1958. Στην ίδια ενότητα βλέπουμε και σχέδια πιο ελεύθερα και τοπία πιο μυστηριώδη, επηρεασμένα από την ιαπωνική τέχνη και τα ταξίδια του στην Απω Ανατολή.

Γλυπτά

Ξεχωριστή είναι η ενότητα με τα εκφραστικά γλυπτά του Γκίκα, εμπνευσμένα κυρίως από την αρχαία ελληνική μυθολογία. Ανάμεσά τους κυριαρχεί μια μπρούντζινη προτομή του Ομήρου, η γλυπτική παράσταση του Ηρακλή αντιμέτωπου με τη Λερναία Υδρα κ.ά. Η έκθεση κλείνει με πίνακες που απεικονίζουν σε διάφορες εποχές και τεχνοτροπίες τα περίφημα εργαστήρια του καλλιτέχνη ανά τον κόσμο: στο Παρίσι, στο Λονδίνο, στην Υδρα.

Για το έργο του Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα που «μας εκπλήσσει με την επινοητικότητα, την πολυμέρεια και το εύρος τής χωρίς φραγμούς και όρια αχαλίνωτης μορφοπλαστικής του φαντασίας» έκανε λόγο στα εγκαίνια της έκθεσης ο διευθυντής του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, Κυριάκος Κουτσομάλλης.

Ανάμεσα σε όσους βρέθηκαν στην Ανδρο ήταν η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα και ο διευθυντής του Μουσείου Μπενάκη Αγγελος Δεληβορριάς, επικεφαλής των δύο Ιδρυμάτων που συνέβαλαν με το δανεισμό έργων στην υλοποίηση της έκθεσης, η οποία θα μείνει ανοιχτή έως τις 25 Σεπτεμβρίου.

Τέλος, σε καλό δρόμο δείχνει να βρίσκεται η υλοποίηση του σχεδίου για τη δημιουργία του νέου Μουσείου του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή που θα στεγαστεί στο νεοκλασικό κτίριο της οδού Αγίου Σπυρίδωνος στο Παγκράτι. Εκεί θα φιλοξενηθεί μέρος από την πολύτιμη συλλογή του Ιδρύματος με έργα διεθνούς ενδιαφέροντος.

Οπως τόνισε ο Κ. Κουτσομάλλης έχουν γίνει οι απαραίτητες ενέργειες, ώστε μέχρι το τέλος του έτους να δοθεί η πολεοδομική άδεια και να ξεκινήσουν οι εργασίες. *

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Ξέρεται ότι: Το χαγιάτι στον ελλαδικό χώρο δεν είναι τούρκικο

Το άλογο κοιμάται όρθιο!