Τα κτίρια του ευρωπαϊκού μέλλοντος
Ενώ η Γηραιά Ηπειρος περνάει μέρες οικονομικής κατήφειας, τέσσερις από τους πιο πρωτοποριακούς αρχιτέκτονές της σχεδιάζουν κτίρια και πόλεις για την εποχή μετά την κρίση. Τα μολύβια τους είναι οικολογικά, όχι πολύ ακριβά και σίγουρα δεν μοιάζουν με τίποτε από όσα έχουμε συνηθίσει
Η νέα τάση στην ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ορίζει ότι οι εποχές είναι κρίσιμες από κάθε άποψη. Για τους αρχιτέκτονες που αντιλαμβάνονται τι συμβαίνει γύρω τους η καινοτομία και η προσπάθεια εύρεσης λύσεων ήταν πάντα στην ατζέντα τους. Εδώ και λίγο καιρό όμως τα προβλήματα που πρέπει να λύσουν περιλαμβάνουν ακόμα και την οικονομική κρίση, τη μετανάστευση, τις κλιματικές αλλαγές, το ενεργειακό πρόβλημα. Τέσσερις πόλεις που είναι ήδη περήφανες για τα αρχιτεκτονικά κατορθώματά τους - το Λονδίνο, η Κοπεγχάγη, το Αμστερνταμ και η Βαρκελώνη - μας συστήνουν η κάθε μία από έναν εκπρόσωπό της για τη νέα εποχή στην ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική. Μερικοί από αυτούς ετοιμάζουν ήδη τις επόμενες προτάσεις τους, κάποιοι μόλις δίνουν το στίγμα τους. Ολοι όμως έχουν άποψη για το πού θα έπρεπε να κατευθυνθεί το αρχιτεκτονικό μέλλον της Ευρώπης και για το πώς μπορούν να το φέρουν με τις ιδέες τους λίγο πιο κοντά.
Σάρα Γουίγκλσγουορθ Λονδίνο
Σχολείο
γεμάτο ενέργεια
Με «ειδίκευση» στα ενεργειακά αποδοτικά κτίρια και μακριά από υπερβολικούς προϋπολογισμούς, η Σάρα Γουίγκλσγουορθ, από την ίδρυση του γραφείου της το 1994, έχει καταπιαστεί κυρίως με κατασκευές στον δημόσιο τομέα. Συνεργάζεται με δήμους της Βρετανίας για την κατασκευή σχολείων που ανταποκρίνονται στις ανάγκες των μαθητών του 21ου αιώνα, και θεωρεί ότι η βιωσιμότητα είναι μία από τις πιο ενδιαφέρουσες προκλήσεις για τη σύγχρονη αρχιτεκτονική. «Πρέπει να προσαρμόσουμε τις απόψεις μας, ώστε όταν μιλάμε για "ανακύκλωση" να μη σκεπτόμαστε κάτι τραχύ, μαλλιαρό και φρικτό», έχει δηλώσει. Ταυτόχρονα, ευελπιστεί ότι σύντομα, η ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική θα αναδείξει έναν καλώς εννοούμενο τοπικισμό, με τη βοήθεια δημιουργών που θα φανερώσουν στις κοινότητες τη δύναμή τους, επιτρέποντας στα μέλη τους να γίνουν μέρος της διαδικασίας σχεδιασμού ενός κτιρίου, ώστε να το κατανοήσουν, να το αγαπήσουν και τελικά να το φροντίσουν. Μέχρι τότε, η Γουίγκλσγουορθ και οι συνεργάτες της έχουν πέσει με τα μούτρα στην υλοποίηση ενός δημοτικού σχολείου στο Τάκελεϊ του Εσεξ, του οποίου η ενεργειακή κατανάλωση θα είναι μικρή και το κόστος συντήρησής του περιορισμένο.
Ενρίκ-Ρουίζ Γκελί
Βαρκελώνη
Σχεδιάζοντας
το νέο «Εl Bulli»
«Cloud nine» είναι μια έκφραση στην αγγλική, που σημαίνει «ευφορία» ή «ευδαιμονία», είναι όμως και το γραφείο που ίδρυσε το 1997 ο Ενρίκ Ρουίζ-Γκελί. Ενας αρχιτέκτονας του οποίου το βιογραφικό περιλαμβάνει από δουλειές σε θεατρικά σκηνικά, μέχρι αρχιτεκτονικά κατορθώματα που εγκολπώνουν τις νέες ψηφιακές τεχνολογίες. Το πιο πρόσφατο πρότζεκτ του στη Βαρκελώνη, το κτίριο «Media-TIC» -ένας χώρος που προορίζεται για επιχειρήσεις και δραστηριότητες σχετικές με την τεχνολογία και την πληροφορία - έχει ήδη εγκωμιαστεί σαν ένας αρχιτεκτονικός συνδυασμός αισθητικά ευχάριστου αλλά και περιβαλλοντικά καινοτόμου σχεδιασμού. Πρόσφατα, το κτίριο «τσίμπησε» και μια υποψηφιότητα για το βραβείο «Brit Insurance Design» του 2011. Ο βασικός εμπνευστής του νιώθει κομμάτι μιας γενιάς που εργάζεται σε μια εποχή οικονομικής και οικολογικής καταστροφής, γι' αυτό και πρέπει να έχει σαν οδηγό την καινοτομία και την πίστη στην αξία των ιδεών. «Δεν έχει σημασία το μέγεθος ή το μπάτζετ της κατασκευής σου, αλλά το πόσο "βαθιές" είναι οι ιδέες σου, η έρευνά σου, η τεχνολογία σου», δήλωνε σε πρόσφατη συνέντευξή του. Και το μέλλον της αρχιτεκτονικής, μοιάζει, σύμφωνα με τον Ρουίζ-Γκελί, γεμάτο με πειραματισμούς σε «πράσινα» κτίρια βασισμένα κατά μεγάλο μέρος στην ψηφιακή τεχνολογία. Πού σκοπεύει να εφαρμόσει ο ίδιος αυτές τις αξίες; Προς το παρόν στο νέο «El Bulli», το δημοφιλές εστιατόριο του οποίου ο σεφ, Φεράν Αντριά, ανοίγει ξανά σαν ερευνητικό ίδρυμα, το 2014.
Μπγιάρνε Μάστενμπροεκ Αμστερνταμ
Ξενοδοχείο
μέσα στο βουνό
Οταν ο Μπγιάρνε Μάστενμπροεκ και η ομάδα SeARCH μελετούν ένα πρότζεκτ, δεν το αντιμετωπίζουν απλώς σαν μια αρχιτεκτονική δομή αλλά και σαν ένα ολόκληρο τοπίο. Με αυτό τον τρόπο φιλοδοξούν να σχεδιάσουν κτίρια που συνδυάζουν προηγμένα υλικά και τεχνικές, με οργανικές φόρμες που σέβονται, αν δεν βελτιώνουν, τον περιβάλλοντα χώρο. Για του λόγου το αληθές, αυτή τη στιγμή σχεδιάζουν ένα υπόγειο ξενοδοχείο στις Ελβετικές Αλπεις, το οποίο θα είναι χτισμένο κυριολεκτικά μέσα στην πλαγιά του βουνού και θα παράγει το ίδιο την ενέργεια που καταναλώνει. Οχι ότι η αρχιτεκτονική τους απευθύνεται μόνο σε θαμώνες των χειμερινών σαλέ. Περιγράφοντας στην ιστοσελίδα τους το όραμα που τους κινητοποιεί, οι SeARCH εφιστούν την προσοχή και στην τεράστια αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού. «Οι αρχιτέκτονες πρέπει να επικεντρωθούν στη δημιουργία χώρων και πόλεων που είναι δημοκρατικές, έχουν λογική, μακρά διάρκεια και είναι ανεκτικές», τονίζουν. Ο ίδιος ο Μάστενμπροεκ έχει δηλώσει ότι «πρέπει να χτίσουμε πιο έξυπνα, να κάνουμε ελάχιστη χρήση των υλικών και να σταματήσουμε την υπερβολή». Και όλα αυτά ενώ την ίδια στιγμή πιστεύει ότι στο βάθος η αρχιτεκτονική δεν έχει αλλάξει τον σκοπό της τα τελευταία πέντε χιλιάδες χρόνια. Ποιος είναι αυτός; «Να κάνει τη διαφορά, δίνοντας απαντήσεις και λύσεις σε νέα ερωτήματα, ανάγκες και προβλήματα».
Μπγιάρκε Ινγκελς
Κοπεγχάγη
Διαμερίσματα
σαν κυψέλες
Από το 2006 που ίδρυσε το BIG, ο Μπγιάρκε Ινγκελς έφτασε σήμερα να θεωρείται κάτι σαν σταρ του χώρου του. Πέρυσι κέρδισε το Βραβείο Αρχιτεκτονικής του Ευρωπαϊκού Κέντρου Καλλιτεχνικού Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού και Αστικών Σπουδών. Πριν από αυτό, ο Ινγκελς και η ομάδα του ήταν ήδη γνωστοί για τα τολμηρά τους κτίρια και το αντισυμβατικό σκεπτικό τους, που δεν παραλείπει να δώσει έμφαση στη βιωσιμότητα και στα κοινωνικά χαρακτηριστικά του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού. Αυτό προσπάθησε να κάνει σε ένα συγκρότημα κατοικιών στην Κοπεγχάγη που εκμεταλλεύεται το χώρο χωρίς να χάνει η αισθητική. Η πρωτοτυπία του πάντως βασίζεται σε μια ελαφριά αποστροφή του παρελθόντος της επιστήμης του. «Η αρχιτεκτονική είναι είτε αφελώς ουτοπική, είτε αρτηριοσκληρωτικά ρεαλιστική», αναφέρει στο site του. Τι αντιπροτείνει αυτός και οι συνεργάτες του; «Μια ρεαλιστική και ταυτόχρονα ουτοπική αρχιτεκτονική, που αναλαμβάνει σαν πρακτικό της στόχο τη δημιουργία κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά τέλειων τόπων». Ειδικότερα, όπως δηλώνει με κάθε ευκαιρία, ο Ινγκελς πιστεύει ότι τον μεγαλύτερο αντίκτυπο στην αρχιτεκτονική της περασμένης δεκαετίας το είχαν οι κλιματικές αλλαγές και η οικονομική κρίση, που σαν συνέπεια είχαν τη συρρίκνωση των προϋπολογισμών και την εξάλειψη της σπατάλης. Με αυτές τις σκέψεις στο μυαλό του, τον τελευταίο καιρό ο Ινγκελς και η ομάδα του εργάζονται πυρετωδώς πάνω στο «Superkilen»: έναν χώρο σχεδόν σφηνωμένο στην πιο εθνικά ποικιλόμορφη γειτονιά της Κοπεγχάγης, που ενσωματώνει αντικείμενα από όλες τις εθνότητες (και τις εξήντα) που κατοικούν στην περιοχή.
ΠΗΓΗ: ΤΑ ΝΕΑ
Η νέα τάση στην ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ορίζει ότι οι εποχές είναι κρίσιμες από κάθε άποψη. Για τους αρχιτέκτονες που αντιλαμβάνονται τι συμβαίνει γύρω τους η καινοτομία και η προσπάθεια εύρεσης λύσεων ήταν πάντα στην ατζέντα τους. Εδώ και λίγο καιρό όμως τα προβλήματα που πρέπει να λύσουν περιλαμβάνουν ακόμα και την οικονομική κρίση, τη μετανάστευση, τις κλιματικές αλλαγές, το ενεργειακό πρόβλημα. Τέσσερις πόλεις που είναι ήδη περήφανες για τα αρχιτεκτονικά κατορθώματά τους - το Λονδίνο, η Κοπεγχάγη, το Αμστερνταμ και η Βαρκελώνη - μας συστήνουν η κάθε μία από έναν εκπρόσωπό της για τη νέα εποχή στην ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική. Μερικοί από αυτούς ετοιμάζουν ήδη τις επόμενες προτάσεις τους, κάποιοι μόλις δίνουν το στίγμα τους. Ολοι όμως έχουν άποψη για το πού θα έπρεπε να κατευθυνθεί το αρχιτεκτονικό μέλλον της Ευρώπης και για το πώς μπορούν να το φέρουν με τις ιδέες τους λίγο πιο κοντά.
Σάρα Γουίγκλσγουορθ Λονδίνο
Σχολείο
γεμάτο ενέργεια
Με «ειδίκευση» στα ενεργειακά αποδοτικά κτίρια και μακριά από υπερβολικούς προϋπολογισμούς, η Σάρα Γουίγκλσγουορθ, από την ίδρυση του γραφείου της το 1994, έχει καταπιαστεί κυρίως με κατασκευές στον δημόσιο τομέα. Συνεργάζεται με δήμους της Βρετανίας για την κατασκευή σχολείων που ανταποκρίνονται στις ανάγκες των μαθητών του 21ου αιώνα, και θεωρεί ότι η βιωσιμότητα είναι μία από τις πιο ενδιαφέρουσες προκλήσεις για τη σύγχρονη αρχιτεκτονική. «Πρέπει να προσαρμόσουμε τις απόψεις μας, ώστε όταν μιλάμε για "ανακύκλωση" να μη σκεπτόμαστε κάτι τραχύ, μαλλιαρό και φρικτό», έχει δηλώσει. Ταυτόχρονα, ευελπιστεί ότι σύντομα, η ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική θα αναδείξει έναν καλώς εννοούμενο τοπικισμό, με τη βοήθεια δημιουργών που θα φανερώσουν στις κοινότητες τη δύναμή τους, επιτρέποντας στα μέλη τους να γίνουν μέρος της διαδικασίας σχεδιασμού ενός κτιρίου, ώστε να το κατανοήσουν, να το αγαπήσουν και τελικά να το φροντίσουν. Μέχρι τότε, η Γουίγκλσγουορθ και οι συνεργάτες της έχουν πέσει με τα μούτρα στην υλοποίηση ενός δημοτικού σχολείου στο Τάκελεϊ του Εσεξ, του οποίου η ενεργειακή κατανάλωση θα είναι μικρή και το κόστος συντήρησής του περιορισμένο.
Ενρίκ-Ρουίζ Γκελί
Βαρκελώνη
Σχεδιάζοντας
το νέο «Εl Bulli»
«Cloud nine» είναι μια έκφραση στην αγγλική, που σημαίνει «ευφορία» ή «ευδαιμονία», είναι όμως και το γραφείο που ίδρυσε το 1997 ο Ενρίκ Ρουίζ-Γκελί. Ενας αρχιτέκτονας του οποίου το βιογραφικό περιλαμβάνει από δουλειές σε θεατρικά σκηνικά, μέχρι αρχιτεκτονικά κατορθώματα που εγκολπώνουν τις νέες ψηφιακές τεχνολογίες. Το πιο πρόσφατο πρότζεκτ του στη Βαρκελώνη, το κτίριο «Media-TIC» -ένας χώρος που προορίζεται για επιχειρήσεις και δραστηριότητες σχετικές με την τεχνολογία και την πληροφορία - έχει ήδη εγκωμιαστεί σαν ένας αρχιτεκτονικός συνδυασμός αισθητικά ευχάριστου αλλά και περιβαλλοντικά καινοτόμου σχεδιασμού. Πρόσφατα, το κτίριο «τσίμπησε» και μια υποψηφιότητα για το βραβείο «Brit Insurance Design» του 2011. Ο βασικός εμπνευστής του νιώθει κομμάτι μιας γενιάς που εργάζεται σε μια εποχή οικονομικής και οικολογικής καταστροφής, γι' αυτό και πρέπει να έχει σαν οδηγό την καινοτομία και την πίστη στην αξία των ιδεών. «Δεν έχει σημασία το μέγεθος ή το μπάτζετ της κατασκευής σου, αλλά το πόσο "βαθιές" είναι οι ιδέες σου, η έρευνά σου, η τεχνολογία σου», δήλωνε σε πρόσφατη συνέντευξή του. Και το μέλλον της αρχιτεκτονικής, μοιάζει, σύμφωνα με τον Ρουίζ-Γκελί, γεμάτο με πειραματισμούς σε «πράσινα» κτίρια βασισμένα κατά μεγάλο μέρος στην ψηφιακή τεχνολογία. Πού σκοπεύει να εφαρμόσει ο ίδιος αυτές τις αξίες; Προς το παρόν στο νέο «El Bulli», το δημοφιλές εστιατόριο του οποίου ο σεφ, Φεράν Αντριά, ανοίγει ξανά σαν ερευνητικό ίδρυμα, το 2014.
Μπγιάρνε Μάστενμπροεκ Αμστερνταμ
Ξενοδοχείο
μέσα στο βουνό
Οταν ο Μπγιάρνε Μάστενμπροεκ και η ομάδα SeARCH μελετούν ένα πρότζεκτ, δεν το αντιμετωπίζουν απλώς σαν μια αρχιτεκτονική δομή αλλά και σαν ένα ολόκληρο τοπίο. Με αυτό τον τρόπο φιλοδοξούν να σχεδιάσουν κτίρια που συνδυάζουν προηγμένα υλικά και τεχνικές, με οργανικές φόρμες που σέβονται, αν δεν βελτιώνουν, τον περιβάλλοντα χώρο. Για του λόγου το αληθές, αυτή τη στιγμή σχεδιάζουν ένα υπόγειο ξενοδοχείο στις Ελβετικές Αλπεις, το οποίο θα είναι χτισμένο κυριολεκτικά μέσα στην πλαγιά του βουνού και θα παράγει το ίδιο την ενέργεια που καταναλώνει. Οχι ότι η αρχιτεκτονική τους απευθύνεται μόνο σε θαμώνες των χειμερινών σαλέ. Περιγράφοντας στην ιστοσελίδα τους το όραμα που τους κινητοποιεί, οι SeARCH εφιστούν την προσοχή και στην τεράστια αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού. «Οι αρχιτέκτονες πρέπει να επικεντρωθούν στη δημιουργία χώρων και πόλεων που είναι δημοκρατικές, έχουν λογική, μακρά διάρκεια και είναι ανεκτικές», τονίζουν. Ο ίδιος ο Μάστενμπροεκ έχει δηλώσει ότι «πρέπει να χτίσουμε πιο έξυπνα, να κάνουμε ελάχιστη χρήση των υλικών και να σταματήσουμε την υπερβολή». Και όλα αυτά ενώ την ίδια στιγμή πιστεύει ότι στο βάθος η αρχιτεκτονική δεν έχει αλλάξει τον σκοπό της τα τελευταία πέντε χιλιάδες χρόνια. Ποιος είναι αυτός; «Να κάνει τη διαφορά, δίνοντας απαντήσεις και λύσεις σε νέα ερωτήματα, ανάγκες και προβλήματα».
Μπγιάρκε Ινγκελς
Κοπεγχάγη
Διαμερίσματα
σαν κυψέλες
Από το 2006 που ίδρυσε το BIG, ο Μπγιάρκε Ινγκελς έφτασε σήμερα να θεωρείται κάτι σαν σταρ του χώρου του. Πέρυσι κέρδισε το Βραβείο Αρχιτεκτονικής του Ευρωπαϊκού Κέντρου Καλλιτεχνικού Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού και Αστικών Σπουδών. Πριν από αυτό, ο Ινγκελς και η ομάδα του ήταν ήδη γνωστοί για τα τολμηρά τους κτίρια και το αντισυμβατικό σκεπτικό τους, που δεν παραλείπει να δώσει έμφαση στη βιωσιμότητα και στα κοινωνικά χαρακτηριστικά του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού. Αυτό προσπάθησε να κάνει σε ένα συγκρότημα κατοικιών στην Κοπεγχάγη που εκμεταλλεύεται το χώρο χωρίς να χάνει η αισθητική. Η πρωτοτυπία του πάντως βασίζεται σε μια ελαφριά αποστροφή του παρελθόντος της επιστήμης του. «Η αρχιτεκτονική είναι είτε αφελώς ουτοπική, είτε αρτηριοσκληρωτικά ρεαλιστική», αναφέρει στο site του. Τι αντιπροτείνει αυτός και οι συνεργάτες του; «Μια ρεαλιστική και ταυτόχρονα ουτοπική αρχιτεκτονική, που αναλαμβάνει σαν πρακτικό της στόχο τη δημιουργία κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά τέλειων τόπων». Ειδικότερα, όπως δηλώνει με κάθε ευκαιρία, ο Ινγκελς πιστεύει ότι τον μεγαλύτερο αντίκτυπο στην αρχιτεκτονική της περασμένης δεκαετίας το είχαν οι κλιματικές αλλαγές και η οικονομική κρίση, που σαν συνέπεια είχαν τη συρρίκνωση των προϋπολογισμών και την εξάλειψη της σπατάλης. Με αυτές τις σκέψεις στο μυαλό του, τον τελευταίο καιρό ο Ινγκελς και η ομάδα του εργάζονται πυρετωδώς πάνω στο «Superkilen»: έναν χώρο σχεδόν σφηνωμένο στην πιο εθνικά ποικιλόμορφη γειτονιά της Κοπεγχάγης, που ενσωματώνει αντικείμενα από όλες τις εθνότητες (και τις εξήντα) που κατοικούν στην περιοχή.
ΠΗΓΗ: ΤΑ ΝΕΑ
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου