Κοινωνική αλλαγή σε... χορευτικούς βηματισμούς

 


















ίσω από την παράσταση χορού «Αttica» κρύβεται η αληθινή τραγική ιστορία μιας αιματοχυσίας (φωτ. Julie Lemberger) 



ΣΥΝΕΝΤEΥΞΗ ΣΤΗ ΧΑΪΔΩ ΣΚΑΝΔΥΛΑ
chskandyla@ekdotiki.gr

Το 1971 στη Νέα Υόρκη περίπου 1.000 από τους 2.000 συνολικά τρόφιμους του Σωφρονιστηρίου «Attica» εξεγέρθηκαν. Τριάντα εννέα άνθρωποι, φυλακισμένοι αλλά και υπάλληλοι της φυλακής, έχασαν τη ζωή τους σε εκείνες τις διαδηλώσεις και την αιματοχυσία που ακολούθησε. Αυτό το τραγικό περιστατικό «εμπνέει» μία σπουδαία χορογράφο, τη Rebecca Lazier, από το πανεπιστήμιο του Πρίνστον, να αφηγηθεί με το δικό της τρόπο και με όχημα τη μουσική του Rzewksi αυτήν την πραγματική ιστορία, σε μία ξεχωριστή παράσταση χορού που πραγματοποιείται σε συνεργασία με την αμερικανική πρεσβεία, αύριο, στις 21.30, στη Μονή Λαζαριστών.

Η ίδια, μιλώντας στον «ΑτΚ», εξηγεί πώς οδηγήθηκε στη δημιουργία της παράστασης χορού, «χτισμένη» γύρω από τη μουσική του Rzewski και τα αληθινά ιστορικά γεγονότα: «Ο Rzewski είχε συνθέσει τα κομμάτια ''Coming Together'' και ''Attica'', επηρεασμένος βαθιά από την εξέγερση στις φυλακές Attica. Είναι αριστουργήματα μινιμαλιστικής σύνθεσης. Στο πρώτο χρησιμοποιεί κείμενο που προέρχεται από γράμμα του Σαμ Μέλβιλ, ηγέτη της εξέγερσης, ο οποίος και έχασε τη ζωή του σε αυτές, το οποίο αφορά την καθημερινότητα των φυλακισμένων. Το γράμμα ήταν κωδικοποιημένο για να μπορέσει να περάσει τη λογοκρισία της φυλακής. Το δεύτερο κομμάτι αφορά έναν τρόφιμο, ο οποίος επιβίωσε του ξεσηκωμού. Την πρώτη φορά που τα άκουσα, χωρίς να γνωρίζω τίποτε απολύτως από τα παραπάνω, εντυπωσιάστηκα από τη δομική καθαρότητα και τη συναισθηματική δύναμη της μουσικής. Ετσι άρχισε η αναζήτηση γύρω από αυτήν αλλά και την ιστορία, η οποία κατέληξε σε αυτήν την παράσταση χορού».

Τι ήταν αυτό που σας ενέπνευσε στη μουσική του Rzewski;

Στις πρόβες αρχισα να πειραματίζομαι με τους δομικούς κανόνες και περιορισμούς του συνθέτη και να διερευνώ κινησιολογικά το πώς αντιδρά ο άνθρωπος στην καταπίεση. Τι κάνεις για να μη φωνάξεις, να μην κλάψεις, να μην κλονιστείς; Επαναλαμβάνεις κινήσεις αδιάκοπα; Μιλάς στον εαυτό σου; Παίρνεις βαθιές ανάσες; Οσο περισότερο δουλεύαμε στη μουσική, ανακαλύπταμε ότι δεν αφορούσε μόνο ένα περιστατικό της αμερικανικής ιστορίας, αλλά θέτει ερωτήματα θεωρητικά και πολιτικά. Η μουσική του Rzewski έφερε νέες προοπτικές στο πώς αντιλαμβανόμουν την απομόνωση και τον περιορισμό, μου έδωσε την ευκαιρία να εφεύρω δομικές λύσεις και με κινητοποίησε να ερευνήσω τις ιστορικές και σύγχρονες συνθήκες κράτησης σε φυλακές καθώς και να οραματιστώ κοινωνικές αλλαγές. Τελικά, όμως, οι χορευτές ήταν η κύρια πηγή έμπνευσης για την ανάπτυξη της παράστασης.


Στην έρευνα που κάνατε για τις συνθήκες κράτησης σε φυλακές, τι είναι αυτό που σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση;

Εκτός από τη βιβλιογραφική και μουσική έρευνα, μελέτησα την αρχιτεκτονική των φυλακών και πώς ο χώρος είναι σχεδιασμένος έτσι ώστε να ελαχιστοποιεί τις επιλογές κινήσεων. Παρακολούθησα ταινίες, ντοκιμαντέρ και άκουσα προσωπικές ιστορίες.

Σε συνέντευξή σας έχετε αναφερθεί στην «κοινωνική αλλαγή μέσω της τέχνης». Πιστεύετε ότι κάτι τέτοιο είναι δυνατό;

Πιστεύω ότι η εμπειρία της τέχνης, σε όλες της τις μορφές, δημιουργεί στο θεατή τις απαραίτητες προϋποθέσεις του να οραματιστεί την κοινωνική αλλαγή. Στο πανεπιστήμιο όπου διδάσκω χορό, διατυπώνουμε το ίδιο ερώτημα ξανά ξανά. Ποια είναι η αξία της μάθησης του χορού σε κάποιον που δε θέλει να γίνει χορευτής; Η απάντηση είναι η ίδα. Μέσω του χορού ο καθένας γνωρίζει καλύτερα τον εαυτό του αλλά και τον κόσμο γύρω του.

Η πρόθεσή μου να δημιουργήσω ξεκινά από ερωτήματα όπως το πώς μπορεί η τέχνη να χρησιμοποιήσει την Ιστορία στο να προσφέρει νέες οπτικές στην ανθρώπινη εμπειρία. Με την παράστασή μας ελπίζουμε να μεγιστοποιήσουμε την ενσυναίσθηση και την κατανόηση του κοινού, πράγμα που θα οδηγήσει με τη σερά του σε πολιτιστική αυτοσυνειδησία και τη συνακόλουθη αλλαγή. Η ελπίδα μου είναι η δουλειά αυτή να εμπνεύσει ανθρώπους να αναρωτηθούν για τις πρακτικές της φυλάκισης και τις επιπτώσεις της απομόνωσης στους ανθρώπους.
agelioforos.gr